कविता – तुळशी विवाह

कविता – तुळशी विवाह

आज पुन्हा उजळलं अंगण,

दारी सजल्या रांगोळ्या,

पाण्याने न्हालेलं तुळशीचं वृंदावन

आज नवरीसारखं लाजतंय...

शुभ्र वस्त्रात,

हळदीकुंकवाच्या रंगात न्हातंय... 

मृदंगाचे ठोके... झांजांचा नाद...

भक्तिरसाचे स्वर निनादतात आकाशभर,

आणि मनात जागृत होते भावना —

देवाच्या... आणि निसर्गाच्या... मिलनाची! 

हा केवळ विधी नाही,

हा तर पवित्र संगम आहे —

मातीचा आणि परमात्म्याचा,

शुद्धतेचा आणि श्रद्धेचा!

जिथे हिरवं पान

प्रेमाचा अर्थ सांगतं... 

वृंदा — नारीशक्तीचं प्रतीक,

आणि विष्णू — संरक्षणाचं वचन...

दोघांच्या मिलनातून जन्म घेतं

धर्म, नातं आणि समतोल —

यांचं संपूर्णतेचं सत्त्व!

तुळशीचं लग्न म्हणजे

माणसातली भक्ति जागवणं,

सृष्टीशी बांधिलकी नव्याने स्मरणं,

आणि प्रत्येक स्त्रीतल्या ‘वृंदे’ला

नमन करण्याचा तो मंगल सोहळा! 

आजही ओवाळताना तुळशीला,

आई म्हणते — “ही घराची लक्ष्मी,”

आणि बाबा म्हणतात —

“हीच तर माझ्या घरट्याची शांती.”

जिथे तुळस उभी,

तिथे जीवन फुलतं,

तिथे वायू पवित्र होतो,

तिथे मनं नतमस्तक होतात...

कारण तुळशी विवाह शिकवतो —

की प्रेम हाच अंतिम धर्म,

आणि समर्पण हाच उत्सव! 

©गुरुदत्त दिनकर वाकदेकर, मुंबई 

दिनांक : ०२/११/२०२५ वेळ : ०६:३०

गुरुदा

अप्रतिम सौंदर्यपूर्ण रचना गुरुदा, कविता मनापासून आवडली. तुळशी विवाह सोहळा त्याचे धार्मिक महत्त्व आणि भारतीय संस्कृती व परम्परा यांची असलेली सांगड नव्याने उलगडली आणि येणाऱ्या नव्या पिढीला त्याचा गर्भित अर्थ  सुंदररित्या शब्दात मांडला आहे हे मला खूप भावले. तुळशी पूजन करताना मला रोज त्याची आठवण येईल. मनापासून धन्यवाद गुरुदा.

सौ. सुनिता पांडुरंग अनभुले

🙏🙏🙏🙏

सुनिता ताई

आपल्या इतक्या हृदयस्पर्शी आणि संवेदनशील प्रतिक्रियेबद्दल मनःपूर्वक आभार. 🙏🙂

“तुळशी विवाह” या कवितेचा भावार्थ आपण ज्या ओळखीने आणि आदराने अनुभवलात, तीच माझ्यासाठी खरी कवितेची पुनर्प्रतिष्ठा ठरली.

भारतीय संस्कृतीतील या पवित्र सोहळ्याचं धार्मिक आणि आध्यात्मिक महत्त्व आपण ज्या सुंदर शब्दांत उलगडलंत, त्याने मन भारावून गेलं. तुळशी पूजनाच्या क्षणी ही कविता तुमच्या स्मरणात येते, यापेक्षा मोठं पारितोषिक माझ्यासारख्या कवीसाठी दुसरं कोणतं असू शकतं?

आपल्या या शब्दस्नेहासाठी आणि आशीर्वादासाठी मनःपूर्वक कृतज्ञता. 

— गुरुदादा