कविता – जेण्डर अ‍ॅन आयडेंटिटी

कविता – जेण्डर अ‍ॅन आयडेंटिटी

मी कोण...?

देह की भावना?

विचार की ओळख?

या प्रश्नाचं उत्तर —

कधी आरशात सापडतं,

तर कधी मनाच्या खोल तळाशी हरवतं.

शरीराला दिलेला आकार

हा केवळ प्रकृतीचा प्रारंभ;

पण आत्म्याला मिळालेली ओळख —

तीच सृष्टीचा खरा अर्थ.

देहाला सीमारेषा असतात,

पण भावनांना नाहीत;

रंग, वेश, नाव, संबोधन —

हे फक्त समाजाचे मुखवटे आहेत.

कधी तो वादळासारखा प्रखर,

कधी ती चांदण्यासारखी कोमल,

कधी ते — सागरासारखे विशाल...

आणि त्या सगळ्यांमध्ये वाहतं एकच तत्त्व —

प्रेमाचं, अस्तित्वाचं, अद्वैताचं!

ज्या देवळात देव दगडात असतो,

त्या जगात माणूस लिंगात का बांधायचा?

ईश्वराने कुठे दिली ओळख —

“तू पुरुष, तू स्त्री, तू इतर”?

भावना स्त्रीलिंगी नसतात,

स्वप्नं पुल्लिंगी नसतात;

त्या फक्त मानवाच्या —

एकाच स्पंदनाच्या असतात.

जिथे आस आहे, 

तिथे आकाश आहे;

जिथे माणूस आहे,

तिथेच देवाचा श्वास आहे.

प्रत्येकाचं अस्तित्व शुद्ध असतं

तुळशीच्या ओंजळीतल्या पाण्यासारखं,

जोवर समाज त्यात रंग मिसळत नाही...

ओळख म्हणजे आरशातलं प्रतिबिंब नव्हे,

तर अंतर्मनातला नाद आहे —

जो सांगतो,

“मी आहे, माझ्या स्वरूपात पूर्ण आहे!”

भक्ती म्हणजे स्वीकृती,

आणि स्वीकृती म्हणजेच देवत्व;

जेव्हा आपण प्रत्येक रूपात ईश्वर पाहतो,

तेव्हा ‘जेण्डर’ हा प्रश्न नव्हे —

तो प्रार्थना बनतो.

आणि त्या क्षणी —

मन, शरीर, आत्मा एकत्र येतात;

जणू सृष्टीचं हृदय कुजबुजतं —

“सर्वत्र माझंच अस्तित्व आहे,

मीच स्त्री, मीच पुरुष,

आणि मीच त्या दोघांपलीकडचं सत्य...”

कारण प्रत्येक हृदयात —

देव एकच वसतो,

आणि ती धडधड सांगते —

“मी आहे संपूर्ण सत्य!”

©गुरुदत्त दिनकर वाकदेकर, मुंबई 

दिनांक ०९/११/२०२५ वेळ : ०६:१२