कविता – “संविधानाची पंच्याहत्तरी”


कविता – “संविधानाची पंच्याहत्तरी”

पंचाहत्तर वर्षांचा
हा तेजोमय प्रवास…
शाईने लिहिलेल्या अक्षरांचा नव्हे,
तर अगणित धगधगत्या स्वप्नांच्या 
अग्निपरीक्षेचा इतिहास.

आज पुन्हा उजळून उभे आहे
भारतीय संविधान—
आपल्या हातातील आश्वासक दीपज्योतीसारखे,
जे स्वातंत्र्याला अर्थ देते,
लोकशाहीला दिशा देते,
आणि माणुसकीला
आपल्या विशाल छातीत सामावून घेते.

डॉ. बाबासाहेबांच्या विचारांच्या
त्या पवित्र शिलालेखावर
आजही दवबिंदू थांबलेले—
श्रमिकांच्या घामाचे,
शेतकऱ्यांच्या मातीचे,
विद्यार्थ्यांच्या उमेदीचे,
आणि मातांच्या निःशब्द हंबरड्याचे.

संविधान—
हा फक्त ग्रंथ नाही;
तो मौनांना स्वर देणारा संकल्प आहे.
तो सांगतो—
“माणूस म्हणून जन्म घेतलायस ना?
मग समानतेचा सूर
तुझ्यासाठीच आहे.
न्यायाचा दरवाजा
तुझ्यासाठीच उघडा आहे.
स्वातंत्र्याचा श्वास
तुझीच छाती पुन्हा पुन्हा फुगवत आहे.”

या ग्रंथाच्या पानांमध्ये
लपलेली आहेत 
क्रांतीची मुळे—
जाती–धर्माच्या भिंती पाडणारी,
भयाच्या बेड्या तोडणारी,
मनुष्यत्वाचा नवा नकाशा रेखाटणारी.

पंचाहत्तर वर्षे झाली…
पण संविधानाचा प्रतिध्वनी
आजही तितकाच ताजा—
त्या महासभेतील
पहिल्या स्पंदनासारखा.

आजही न्याय
कधी कधी दार ठोठावतो,
समानता
गर्दीत हरवते,
स्वातंत्र्य
भयाच्या सावल्या मोजत राहतं…
पण मग—
संविधानाचा हात
आपल्या हातात येतो,
आपल्याला पुन्हा उभं करतो,
लढायला सांगतो,
आणि मानवतेच्या दिशेने
चालायला पुन्हा प्रवृत्त करतो.

हा ग्रंथ नव्हे—
हा रक्ताचा ठसा आहे,
ज्याने स्वातंत्र्याच्या वेदनेला
अर्थ दिला, नाव दिलं, आवाज दिला.

आज पंचाहत्तराव्या वर्षी
आपण फक्त उत्सव साजरा करीत नाही;
आपण
आपल्या जबाबदाऱ्या
मनाने स्वीकारत आहोत.

कारण संविधान
आपल्याला हक्क देतं—
आणि त्याच वेळी
एक कोमल, तरी कणखर विनंती करतं—
“या भूमीचं रक्षण करा;
माणुसकी जपा.”

भारताच्या उज्वल प्रवासात
संविधान
आपला ध्रुवतारा–
अंधारातही प्रकाशमान,
वादळातही अढळ.

आज
या पंचाहत्तर वर्षांच्या उंबरठ्यावर
आपण फक्त वंदन करत नाही—
आपण प्रतिज्ञा करतो…
"नव्या न्यायाची,
नव्या समतेची,
आणि नव्या भारताची."

संविधान—
तुझ्या प्रत्येक अक्षरास 
आज साष्टांग नमन.

तू आमचं अस्तित्व,
आमची ओळख,
आमचा श्वास—
आणि आमची अखेरची आशा आहेस.

जय संविधान!
जय भारत! 

©गुरुदत्त दिनकर वाकदेकर, मुंबई 
दिनांक : २६/११/२०२५ वेळ : ०३:४२

Post a Comment

Previous Post Next Post